Мугалимдер күнү: сандар жана фактылар
Publications: 03.10.2018
Жыл сайын 5-октябрда дүйнөнүн 100дөн ашык өлкөлөрүндө мугалим күнүн белгилешет, бул Дүйнөлүк мугалимдер күнү деп 1994-жылдан баштап бекитилген. Бул күндү дүйнөдөгү мугалимдерге өсүп келе жаткан жаш муундарды тарбиялап жана билим берүү салымы үчүн урматтоо жана ыраазычык билдирүү символу болуп калды. 2017-ж. республикадагы билим берүү чөйрөсүндө өлкөдөгү калктын 9 пайызга жакын адам эмгектенет.
Азыркы учурда Кыргызстанда 4 миңге жакын мектепке чейинки, жалпы билим берүү, башталгыч, орто жана жогорку кесиптик билим берүү уюмдары иштейт аларда болжол менен 111 миң педагогдор тарбиялоо жана окутуу менен 1,7 млн. тарбиялануучуларды, окуучуларды жана студенттерди камсыз кылат.
Бирден-бир эң кеңири тараган жана талап кылынган кесиптерден болуп педагогдун кесиби, алардын арасында олуттуу бөлүгү мектеп мугалимдери түзөт. Алкыш сөздөрүн өзүнүн кесиптик майрамында 81 миңге жакын жалпы билим берүүчү мектептериндеги мугалимдер угушат, анын ичинен шаар жерлеринде- 22 миңден ашык мугалимдер, айыл жергесинде - 59 минге жакын мугалимдер.
Мугалим кесиби салттуу түрдө аялдарга ылайык. Аял - мугалимдердин пайызы мектептерде бир кыйла жогору, эркек – мугалимдерге караганда. Окутуучулардын жалпы санынын ичинен жалпы билим берүүчү мектептерде 84 пайыздан ашыгын аялдар түзөт, 8 пайыздан көбү директор жана директордун орун басары кызматын ээлегендер.
Педагогикалык курамдын кесиптик деңгээли, бир топ эле жогору. 2016/2017-окуу жылынын башында жалпы мугалимдердин санынан 87 пайызга жакыны жогорку билими барлар.
Мугалимдердин профессионалдык деңгээли мектептерде жогору бойдон калууда. Жалпы билим берүү уюмдарында ар-бир мугалимге орточо эсеп менен 15 окуучу туура келет. Мында, шаардын жана айылдын мектептеринде мугалимдердин жүгү олуттуу айырмаланган. Эгерде шаардык мектептерде бир мугалимге орточо эсеп менен 19 бала туура келсе, айылдык мектептерде – орточо эсеп менен 13 окуучу.
Ар бир сегизинчи студент республиканын жогорку кесиптик окуу жайларында педагог кесибин тандаган. 2017/2018 окуу жылында республикадагы бардык жогорку билим берүү уюмдарда 9 миңден ашуун келечектеги педагогикалык кызматкерлери бүтүп чыкты.
